• BOHATEROWIE BAJEK I BAŚNI


        •         

          WRÓŻKI I CZAROWNICE                                                                       

           

           

          Baśnie, legendy i mity to opowieści, które powstały przed wiekami. Były przekazywane z ust do ust, zanim ludzie wynaleźli pismo. Gawędziarze snuli opowieści o czarach, które zawładnęły wyobraźnią kolejnych pokoleń. W opowieściach tych bardzo często pojawiały się wróżki i czarownice.

           

          Z historii czarownic

          Z dawien dawna uznawano czarownice za pośredniczki diabła. W średniowiecznej Europie głośne były procesy czarownic, Za takie uznawano kobiety pozostające, według opinii otoczenia, w kon­takcie z siłami nadprzyrodzonymi. Przypisywano im zdolność odgadywania przyszłości i wpływania na nią dzięki za­biegom magicznym. Były to zazwyczaj niewinne kobiety, których odmienność wyglądu, obyczajów i zachowania, a cza­sem niechęć i osobiste porachunki możnych stawały się przy­czyną skazywania ich na spalenie na stosie.

           

          Czary – mary, hokus – pokus

          Podobno słowo „wiedźma” pochodzi od słów: wiedzieć, wiedza. Czyli to kobieta posiadająca wiedzę, i to wiedzę tajemną. Zgłębia ją w mrocznym wnętrzu chaty, z dala od ludzkich siedzib.

          Według wierzeń średniowiecznych, w pewne określone dni, odbywały się nocne zloty czarownic, tak zwane sabaty, na łysych szczytach gór, dokąd przybywały one na narady i zabawę, lecąc na miotłach. Spotykały się tam ustalając plan szkód i utrapień, jakie przyniosą ludziom w najbliższym czasie. W polskich opowiadaniach ludowych sabaty czarownic odby­wały się na Łysej Górze, w Górach Świętokrzyskich, w noc świętojańską, to znaczy z 23 na 24 czerwca.


          Czy boimy się czarownic?

          Postacie czarownic występują w wielu sławnych

          opowieściach ludowych w całej Europie. Straszono nimi dzieci, wymuszając posłuszeństwo. Pozostały świadectwem prymity­wnych wierzeń, dawnych obyczajów, należą do historii kultury;

          dziś już nie straszą, a przedstawiane jako szpetne

          kobiety na miotle - nawet bawią i śmieszą.

           

          Czym zajmuje się baśniowa czarownica?

           

          Czarownica rzuca uroki i czary, które wymyśla nocą w swoim domu. Musi doskonale znać się na ziołach, latać na miotle i znać na pamięć wszystkie zaklęcia. Sporządza diabelskie napoje i trucizny. Czyta przyszłość z kryształowej kuli i fusów.

          Do grona znanych czarownic zaliczamy podstępną i próżną macochę królewny Śnieżki. Jest nią królowa, która chce pozostać najpiękniejszą kobietą w królestwie. Pewnego dnia magiczne lusterko oznajmia macosze, że piękniejsza od niej jest Śnieżka. Królowa postanawia ją uśmiercić, podając zatrute jabłko. Śnieżka zapada w długi sen, a czuwają nad nią krasnoludki. Kiedy zjawia się królewicz i całuje królewnę, zły czar pryska.

           


           

           

          Najbardziej sławna wiedźma to Baba Jaga,

          zwana też Babą Jędzą. Jest postacią ze

          starych ludowych bajek.

          Pierwsi postać Baby Jagi opisali

          bracia Jacob i Wilhelm Grimm w baśni

          "Jaś i Małgosia". Baba Jaga z tej baśni

          lubi zjeść tłuściutkie dziecko. Kiedy

          Jaś i Małgosia trafiają do jej chatki, wiedźma zamyka Jasia w komórce,

          żeby go utuczyć. Ale dzięki sprytowi Małgosi czarownica sama trafia do pieca.

          Jak rozpoznać czarownicę?

           

          Czarownica, czyli wiedźma, przeraża samym swym wyglądem.

          Cechy czarownicy:

          ·        zniszczony spiczasty kapelusz

          ·        nos jak haczyk

          ·        wysunięty podbródek

          ·        zmierzwione włosy

          ·        czarne, podarte i pocerowane łachmany

          ·        brodawki na nosie i twarzy

          ·        rękawiczki bez palców

          ·        paznokcie długie jak szpony

           

          Każda profesjonalna wiedźma winna posiadać czarnego kota, kryształową kulę, kocioł do przygotowania mikstur oraz latającą miotłę.


          Wolimy czarodziejki!

          Czarodziejka to wróżka, która spełnia dobre czary. Gotuje w kotłach malinowe napoje, które leczą choroby, a nawet zmartwienia. Czarodziejki lubią dzieci, chętnie pomagają biednym ludziom w ich kłopotach.

          Taką była matka chrzestna Kopciuszka, która wyczarowała jej piękną suknię balową i zmieniła różdżką myszy w rumaki, a dynię w karocę.

          Wróżki wyglądają zupełnie inaczej niż czarownice:

          ·        spiczasta czapka z welonem

          ·        przeźroczyste skrzydełka

          ·        uroczy uśmiech

          ·        blond loki, długie aż do ziemi

          ·        powłóczysta i ładna sukienka

          ·        różdżka czarodziejska z gałęzi głogu, cisu lub wierzby

          A jakie książki przeniosą Cię w tajemniczy, zaczarowany świat magii,

          w którym przez chwilę i Ty poczujesz się wróżką lub czarownicą

          (według uznania)?

           

          Wiera Badalska „Jak oswoić czarownicę”

          Shirley Barber „Złota wróżka”; „Wróżka i Gwiezdny Ząbek”

          Czarodziejski świat wróżek (Zaczarowany Las)

          Roald Dahl „Czarownice”

          Natalia Gałczyńska „O wróżkach i czarodziejach”

          Księga wróżek i czarownic

          Clive Staples Lewis  „Lew, czarownica i stara szafa” (Opowieści z Narnii)

          Joanna Papuzińska „Nasza mama czarodziejka”

          Otfried Preussler „Malutka czarownica”

          Dorota Terakowska „Dzień i noc czarownicy”

          Valerie Thomas „Wiedźma Winifreda”