WRÓŻKI I CZAROWNICE                                                                       

 

 

Baśnie, legendy i mity to opowieści, które powstały przed wiekami. Były przekazywane z ust do ust, zanim ludzie wynaleźli pismo. Gawędziarze snuli opowieści o czarach, które zawładnęły wyobraźnią kolejnych pokoleń. W opowieściach tych bardzo często pojawiały się wróżki i czarownice.

 

Z historii czarownic

Z dawien dawna uznawano czarownice za pośredniczki diabła. W średniowiecznej Europie głośne były procesy czarownic, Za takie uznawano kobiety pozostające, według opinii otoczenia, w kon­takcie z siłami nadprzyrodzonymi. Przypisywano im zdolność odgadywania przyszłości i wpływania na nią dzięki za­biegom magicznym. Były to zazwyczaj niewinne kobiety, których odmienność wyglądu, obyczajów i zachowania, a cza­sem niechęć i osobiste porachunki możnych stawały się przy­czyną skazywania ich na spalenie na stosie.

 

Czary – mary, hokus – pokus

Podobno słowo „wiedźma” pochodzi od słów: wiedzieć, wiedza. Czyli to kobieta posiadająca wiedzę, i to wiedzę tajemną. Zgłębia ją w mrocznym wnętrzu chaty, z dala od ludzkich siedzib.

Według wierzeń średniowiecznych, w pewne określone dni, odbywały się nocne zloty czarownic, tak zwane sabaty, na łysych szczytach gór, dokąd przybywały one na narady i zabawę, lecąc na miotłach. Spotykały się tam ustalając plan szkód i utrapień, jakie przyniosą ludziom w najbliższym czasie. W polskich opowiadaniach ludowych sabaty czarownic odby­wały się na Łysej Górze, w Górach Świętokrzyskich, w noc świętojańską, to znaczy z 23 na 24 czerwca.

Czy boimy się czarownic?

Postacie czarownic występują w wielu sławnych

opowieściach ludowych w całej Europie. Straszono nimi dzieci, wymuszając posłuszeństwo. Pozostały świadectwem prymity­wnych wierzeń, dawnych obyczajów, należą do historii kultury;

dziś już nie straszą, a przedstawiane jako szpetne

kobiety na miotle - nawet bawią i śmieszą.

 

Czym zajmuje się baśniowa czarownica?

 

Czarownica rzuca uroki i czary, które wymyśla nocą w swoim domu. Musi doskonale znać się na ziołach, latać na miotle i znać na pamięć wszystkie zaklęcia. Sporządza diabelskie napoje i trucizny. Czyta przyszłość z kryształowej kuli i fusów.

Do grona znanych czarownic zaliczamy podstępną i próżną macochę królewny Śnieżki. Jest nią królowa, która chce pozostać najpiękniejszą kobietą w królestwie. Pewnego dnia magiczne lusterko oznajmia macosze, że piękniejsza od niej jest Śnieżka. Królowa postanawia ją uśmiercić, podając zatrute jabłko. Śnieżka zapada w długi sen, a czuwają nad nią krasnoludki. Kiedy zjawia się królewicz i całuje królewnę, zły czar pryska.

 

 

 

Najbardziej sławna wiedźma to Baba Jaga,

zwana też Babą Jędzą. Jest postacią ze

starych ludowych bajek.

Pierwsi postać Baby Jagi opisali

bracia Jacob i Wilhelm Grimm w baśni

"Jaś i Małgosia". Baba Jaga z tej baśni

lubi zjeść tłuściutkie dziecko. Kiedy

Jaś i Małgosia trafiają do jej chatki, wiedźma zamyka Jasia w komórce,

żeby go utuczyć. Ale dzięki sprytowi Małgosi czarownica sama trafia do pieca.

Jak rozpoznać czarownicę?

 

Czarownica, czyli wiedźma, przeraża samym swym wyglądem.

Cechy czarownicy:

·        zniszczony spiczasty kapelusz

·        nos jak haczyk

·        wysunięty podbródek

·        zmierzwione włosy

·        czarne, podarte i pocerowane łachmany

·        brodawki na nosie i twarzy

·        rękawiczki bez palców

·        paznokcie długie jak szpony

 

Każda profesjonalna wiedźma winna posiadać czarnego kota, kryształową kulę, kocioł do przygotowania mikstur oraz latającą miotłę.

Wolimy czarodziejki!

Czarodziejka to wróżka, która spełnia dobre czary. Gotuje w kotłach malinowe napoje, które leczą choroby, a nawet zmartwienia. Czarodziejki lubią dzieci, chętnie pomagają biednym ludziom w ich kłopotach.

Taką była matka chrzestna Kopciuszka, która wyczarowała jej piękną suknię balową i zmieniła różdżką myszy w rumaki, a dynię w karocę.

Wróżki wyglądają zupełnie inaczej niż czarownice:

·        spiczasta czapka z welonem

·        przeźroczyste skrzydełka

·        uroczy uśmiech

·        blond loki, długie aż do ziemi

·        powłóczysta i ładna sukienka

·        różdżka czarodziejska z gałęzi głogu, cisu lub wierzby

A jakie książki przeniosą Cię w tajemniczy, zaczarowany świat magii,

w którym przez chwilę i Ty poczujesz się wróżką lub czarownicą

(według uznania)?

 

Wiera Badalska „Jak oswoić czarownicę”

Shirley Barber „Złota wróżka”; „Wróżka i Gwiezdny Ząbek”

Czarodziejski świat wróżek (Zaczarowany Las)

Roald Dahl „Czarownice”

Natalia Gałczyńska „O wróżkach i czarodziejach”

Księga wróżek i czarownic

Clive Staples Lewis  „Lew, czarownica i stara szafa” (Opowieści z Narnii)

Joanna Papuzińska „Nasza mama czarodziejka”

Otfried Preussler „Malutka czarownica”

Dorota Terakowska „Dzień i noc czarownicy”

Valerie Thomas „Wiedźma Winifreda”